PMMVY scheme ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ 5000 ਰੁ: ਦੀ ਮਦਦ

ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਲਈ PMMVY ਆਰਥਿਕ ਮਦਦ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ how to apply?

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ( ਹਰਜੀਤ ਸਹੋਤਾ) – ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ (ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ) ਵੱਲੋਂ ਚਲਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮਾਤਰੂ ਵੰਦਨਾ ਯੋਜਨਾ (PMMVY) ਇੱਕ ਐਸੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਕੀਮ ਹੈ ਜੋ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਮਦਦ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਕੀਮ ਜਨਵਰੀ 2017 ਵਿੱਚਲਾਗੂਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਗਰਭਾਧਾਨ ਤੋਂ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਤੱਕ ਵਧੀਆ ਪੋਸ਼ਣ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ।

ਇਸ ਸਕੀਮ ਤਹਿਤ, ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਮਾਂ ਬਣ ਰਹੀ ਮਹਿਲਾ ਨੂੰ ₹5,000 ਦੀ ਰਕਮ ਤਿੰਨ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਰਕਮ ਮਹਿਲਾ ਦੇ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਸਿਹਤ ਦੀ ਸੰਭਾਲ, ਪੋਸ਼ਣ ਅਤੇ ਵਿਹਾਰ ਖਰਚਾਂ ਲਈ ਹੈ। ਇਹ ਸਕੀਮ ਨਿਮਨ ਆਯਤ ਅਤੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੀਆਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸਹੂਲਤ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਰਕਾਰੀ ਹਸਪਤਾਲ ਜਾਂ ਆਂਗਣਵਾੜੀ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਕਰਵਾ ਕੇ ਇਸਦਾ ਲਾਭ ਲੈ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੋ ਉਹ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਆਰਾਮ ਕਰ ਸਕਣ ਅਤੇ ਜੱਚਾ-ਬੱਚਾ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰ ਸਕਣ।

ਸਕੀਮ ਦੇ ਮੁੱਖ ਲਾਭ

PM ਮਾਤਰੂ ਵੰਦਨਾ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਕਈ ਲਾਭ ਹਨ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਹੋਰ ਸਕੀਮਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ:

• ਆਰਥਿਕ ਮਦਦ: ₹5,000 ਤੱਕ ਦੀ ਰਕਮ ਤਿੰਨ ਹਿਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
• ਸਿਹਤ ਤੇ ਧਿਆਨ: ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਸਿਹਤ ਜਾਂਚਾਂ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
• ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪੋਸ਼ਣ ਸੁਰੱਖਿਆ: ਜਨਮ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਮਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਪੋਸ਼ਣ ਮਿਲਣ ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਦੀ ਵਾਧੂ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
• ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਆਸਾਨ: ਆਂਗਣਵਾੜੀ ਕੇਂਦਰ ਜਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਸਿੱਧਾ ਅਰਜ਼ੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਕੌਣ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ ਲਾਭ?

PMMVY ਸਕੀਮ ਦੇ ਅਧੀਨ ਲਾਭ ਲੈਣ ਲਈ ਕੁਝ ਜਰੂਰੀ ਪਾਤਰਤਾ ਮਾਪਦੰਡ ਹਨ:

• ਅਰਜ਼ੀਕਾਰਤਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕ ਹੋਵੇ।
• ਮਹਿਲਾ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋਵੇ।
• ਉਮਰ 19 ਸਾਲ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
• ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਸ਼ਾ ਵਰਕਰ ਜਾਂ ਆੰਗਣਵਾਡੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਾਲ ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਕਰਵਾਇਆ ਹੋਵੇ।
• ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਜਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀ ਵਿੱਚ ਮੈਟਰਨਿਟੀ ਲੀਵ ਨਹੀਂ ਲਈ

ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ ਅਰਜ਼ੀ?

PM ਮਾਤਰੂ ਵੰਦਨਾ ਯੋਜਨਾ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇਣ ਦੀ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਆਸਾਨ ਅਤੇ ਔਨਲਾਈਨ-ਆਫਲਾਈਨ ਦੋਹਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਸੰਭਵ ਹੈ।

ਆਫਲਾਈਨ ਅਰਜ਼ੀ:

1. ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਹਿਲਾ ਨੇੜਲੇ ਆਸ਼ਾ ਵਰਕਰ ਜਾਂ ਆੰਗਣਵਾਡੀ ਸੈਂਟਰ ਜਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਫਾਰਮ ਲੈ ਕੇ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕਰਵਾਓ।
2. ਮਹਿਲਾ ਨੂੰ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ, ਬੈਂਕ ਖਾਤਾ ਨੰਬਰ, ਮੈਰਿਜ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਜਾਂ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋਣ ਦਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਲਗਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।
3. ਤਿੰਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰਕਮ ਦੇ ਲਈ ਤਿੰਨ ਵਾਰੀ ਫਾਰਮ ਭਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। PMMVY ਫਾਰਮ-1A, 1B ਅਤੇ 1C ਭਰੋ, ਜੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਤਾਂ ਲਈ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
4. ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦਿਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਰਕਮ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਔਨਲਾਈਨ ਅਰਜ਼ੀ:

1. PMMVY ਵੈਬਸਾਈਟ ਜਾਂ ਉਮੀਦ ਐਪ ਰਾਹੀਂ ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
2. ਆਧਾਰ ਨਾਲ ਲਿੰਕਡ ਬੈਂਕ ਖਾਤਾ ਹੋਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ।
3. ਨੋਡੀਲ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜਾਂ ਆਂਗਣਵਾੜੀ ਵਰਕਰ ਰਾਹੀਂ ਵੈਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਕਰਵਾਉਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।

ਲੋੜੀਂਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼

• ਮਹਿਲਾ ਦਾ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ
• ਪੋਸ਼ਣ ਟਰੈਕਿੰਗ ਆਈ.ਡੀ. (if applicable)
• ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਦੀ ਡਿਟੇਲ (IFSC ਕੋਡ ਸਮੇਤ)
• ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੀ ਡਾਕਟਰੀ ਪੁਸ਼ਟੀ
• ਟੀਕਾਕਰਨ ਰਿਕਾਰਡ

ਰਕਮ ਦੇਣ ਦੀ ਵਿਧੀ

ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰਕਮ ਤਿੰਨ ਹਿਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ:

• ਪਹਿਲਾ ਹਿੱਸਾ (₹1,000): ਜਦੋਂ ਮਹਿਲਾ ਆਪਣੀ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਜਾਂਚ
  (12 ਹਫਤੇ ਬਾਅਦ) ਕਰਵਾਉਂਦੀ ਹੈ।
• ਦੂਜਾ ਹਿੱਸਾ (₹2,000): ਜਦੋਂ ਦੂਜੀ ਜਾਂ ਤੀਜੀ ਜਾਂਚ ਅਤੇ TT ਟੀਕਾਕਰਨ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਵੇ।
• ਤੀਜਾ ਹਿੱਸਾ (₹2,000): ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, (ਪਹਿਲੀ ਟੀਕਾਕਰਨ ਉਪਰੰਤ) ਜਦੋਂ ਆਂਗਣਵਾੜੀ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਹਾਜ਼ਰੀ ਹੋਵੇ।

ਇਹ ਰਕਮ ਸਿੱਧਾ ਮਹਿਲਾ ਦੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਕੀ ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਸਿਰਫ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਮਾਂ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਲਈ ਹੀ ਹੈ?

ਹਾਂ, ਇਸ ਸਮੇਂ ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਸਿਰਫ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਲਈ ਹੀ ਲਾਗੂ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਦੂਜੇ ਜਾਂ ਤੀਜੇ ਬੱਚੇ ਲਈ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੋਈ ਵਿਸਥਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: NHM Punjab, Strengthening Healthcare Infrastructure

ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, 2024-25 ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 3.8 ਕਰੋੜ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੇ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਲਾਭ ਲਿਆ। ਇਹ ਸਕੀਮ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਪੋਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਰਹੀ ਹੈ। 4.41 ਕਰੋੜ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਲਈ ਨਾਮ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ 18,556 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ।

ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, PMMVY ਨਾਲ ਮਾਤਾ ਮੌਤ ਦਰ ’ਚ ਵੀ ਘਟਾਵ ਆਈ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨਿਯਮਤ ਜਾਂਚਾਂ ਅਤੇ ਪੋਸ਼ਣ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮਾਤਰੂ ਵੰਦਨਾ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੇ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਵਿਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਆਰਥਿਕ ਬੋਝ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਕੀਮ ਪੋਸ਼ਣ, ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਇਕਠਾ ਕਰਕੇ ਮਾਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸੁਨਿਹਰੀ ਭਵਿੱਖ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਜਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਜਾਣੂ ਮਹਿਲਾ ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਲਈ ਪਾਤਰ ਹੈ, ਤਾਂ ਬਿਨਾ ਦੇਰੀ ਕੀਤੇ ਅੱਜ ਹੀ ਅਰਜ਼ੀ ਦਿਓ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੋ।

PMMVY ਬਾਰੇ ਅਕਸਰ ਪੁੱਛੇ ਜਾਂਦੇ ਸਵਾਲ (FAQs)