Financial facilities provided by the Punjab Government under Schemes for newborns

Schemes for Newborns ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ Amazing ਆਰਥਿਕ ਸਹਾਇਤਾ

by

Schemes for newborns ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕਿਹੜੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਸਹੂਲਤਾਂ ਹਨ

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ – ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਲਈ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਸਹੂਲਤਾਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਕੀਮਾਂ ਮਾਤਾ ਤੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਤੰਦਰੁਸਤੀ, ਪੋਸ਼ਣ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਕਸਰ ਲੋਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਕੀਮਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੋਂ ਅਣਜਾਣ ਰਹਿ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਪਾਂਦਾ। ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਥੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ:

ਜਨਨੀ ਸ਼ੁਰੀ ਰੱਖਿਆ ਯੋਜਨਾ (Janani Suraksha Yojana – JSY)

ਇਹ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਕੀਮ ਹੈ ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਕਸਦ ਗਰੀਬ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਡਿਲਿਵਰੀ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ।

  • ਲਾਭਪਾਤਰੀ: BPL ਪਰਿਵਾਰ, SC/ST ਵਰਗ ਜਾਂ ਪਹੁੰਚ ਯੋਗਤਾ ਵਾਲੀਆਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ।
  • ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ ਰਕਮ:
    • ਗ੍ਰਾਮੀਣ ਖੇਤਰ: ₹1400 ਮਾਂ ਨੂੰ, ₹600 ASHA ਵਰਕਰ ਨੂੰ
    • ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰ: ₹1000 ਮਾਂ ਨੂੰ, ₹400 ASHA ਵਰਕਰ ਨੂੰ
  • ਸ਼ਰਤਾਂ: ਡਿਲਿਵਰੀ ਸਰਕਾਰੀ ਹਸਪਤਾਲ ਜਾਂ ਸਰਟੀਫਾਈਡ ਨਿੱਜੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮਾਤਰੂ ਵੰਦਨਾ ਯੋਜਨਾ (PMMVY)

ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮਾਂ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਲਈ ਹੈ। ਮਕਸਦ ਹੈ ਕਿ ਮਾਂ ਨੂੰ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਆਰਥਿਕ ਮਦਦ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰ ਸਕੇ।

  • ਕੁੱਲ ਰਕਮ: ₹5000 ਤਿੰਨ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚ:
    1. ₹1000 – ਗਰਭ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਉੱਤੇ
    2. ₹2000 – ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਉੱਤੇ
    3. ₹2000 – ਜਨਮ ਅਤੇ Birth Certificate ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ
  • ਲਾਭ ਲੈਣ ਲਈ ਦਸਤਾਵੇਜ਼: ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ, ਬੈਂਕ ਖਾਤਾ, ਮਾਤਾ ਦਾ ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਪੱਤਰ, ਆੰਗਨਵਾੜੀ ਰਿਕਾਰਡ

Financial facilities provided by the Punjab Government under Schemes for newborns

ਲਾਡਲੀ ਲਕਸ਼ਮੀ / ਬੇਟੀ ਬਚਾਓ ਬੇਟੀ ਪੜ੍ਹਾਓ ਸਕੀਮ

ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਕੁੜੀ ਦੇ ਜਨਮ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਹੈ। ਕੁਝ ਜ਼ਿਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ‘ਲਾਡਲੀ ਬੇਟੀ ਯੋਜਨਾ’ ਦੇ ਨਾਮ ਹੇਠ ਚਲਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

  • ਮਿਲਣ ਵਾਲਾ ਲਾਭ:
    • ਕੁੜੀ ਦੇ ਜਨਮ ‘ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ₹5000 ਤੋਂ ₹20000 ਤੱਕ ਦੀ ਰਕਮ FD ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
    • ਇਹ ਰਕਮ 18 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ’ਤੇ ਮੈਚਿਊਰ ਹੋ ਕੇ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
  • ਲਾਭਪਾਤਰੀ: ਜਿਹੜੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਘੱਟ ਹੈ ਜਾਂ ਜਿਹੜੇ BPL ਪਰਿਵਾਰ ਹਨ।

ਮੁਫ਼ਤ ਟੀਕਾਕਰਨ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ

ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਨਵਜੰਮੇ ਲਈ ਮੁਫ਼ਤ ਟੀਕਾਕਰਨ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਟੀਕਾਕਰਨ ਆੰਗਨਵਾੜੀ ਕੇਂਦਰ ਜਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਹਸਪਤਾਲ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

  • ਟੀਕੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
    • BCG, OPV, Hepatitis B
    • Pentavalent, Measles, MR vaccine ਆਦਿ
  • ਮੁਫ਼ਤ ਸੇਵਾਵਾਂ:
    • ਡਿਲਿਵਰੀ
    • ਐਂਬੂਲੈਂਸ (108 ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਸੇਵਾ)
    • ਬੱਚੇ ਦੀ ਮੁਫ਼ਤ ਦਵਾਈ ਤੇ ਰੈਗੂਲਰ ਚੈੱਕਅੱਪ

ਮਾਤਾ ਸ਼ਕਤੀ ਯੋਜਨਾ ਅਤੇ ਪੋਸ਼ਣ ਅਭਿਆਨ 

ਇਹ ਸਕੀਮਾਂ ਮਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਪੋਸ਼ਣ ਸਥਿਤੀ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਚਲਾਈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।

  • ਸਹੂਲਤਾਂ:
    • ਆੰਗਨਵਾੜੀ ਕੇਂਦਰ ਰਾਹੀਂ ਮਾਂਵਾਂ ਨੂੰ ਸੁਜੀ, ਦਾਲੀਆ, ਦੁੱਧ ਆਦਿ ਪੋਸ਼ਣ ਖੁਰਾਕ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
    • ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮੀਲਾਨੀ ਸਮੇਂ ਮੁਫ਼ਤ ਪੋਸ਼ਣ ਪਦਾਰਥ ਮਿਲਦੇ ਹਨ।
    • ਗਰਭਵਤੀ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪੌਸਟਿਕ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਆਇਰਨ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ

ਜਨਮ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਅਤੇ ਆਨਲਾਈਨ ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ

ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਨਵਜੰਮੇ ਦਾ ਜਨਮ ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਮੁਫ਼ਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਹ ਸੇਵਾ ਆਨਲਾਈਨ ਵੀ ਉਪਲੱਬਧ ਹੈ। ਜਨਮ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਆਗਾਮੀ ਸਿੱਖਿਆ, ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ, ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਕੀਮਾਂ ਲਈ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। 5 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਵੀ ਮੁਫ਼ਤ ਬਣਦਾ ਹੈ।

ਹੋਰ ਅਰਥਿਕ ਸਹਾਇਤਾਵਾਂ (ਜ਼ਿਲਾ ਪੱਧਰ ਤੇ)

ਕਈ ਜ਼ਿਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਕੀਮਾਂ ਚਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ,  ਜਿਵੇਂ:

  • SC/ST ਸਕੀਮਾਂ – ਜਿੱਥੇ ਨਵਜੰਮੇ ਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਵਾਧੂ ਰਕਮ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
  • ਵਿਧਵਾ ਮਦਦ ਯੋਜਨਾ – ਜਿੱਥੇ ਵਿਧਵਾ ਮਾਂ ਨੂੰ ਰੁਪਏ 500 ਤੋਂ ₹1000 ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਆਰਥਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
  • ਸਕੂਲ ਖਰਚ ਲਈ ਸਹਾਇਤਾ – ਕੁੜੀਆਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਵਾਧੂ ਲਾਭ

ਕਈ ਜ਼ਿਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਜਾਂ ਗਰਾਮ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਰਾਹੀਂ ਨਵਜੰਮੇ ਨੂੰ ਛੋਟੇ ਤੋਹਫ਼ੇ ਜਾਂ ਆਰਥਿਕ ਮਦਦ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ:

  • ਨਵਜੰਮੇ ਲਈ ਕੱਪੜੇ, ਰਜਾਈ, ਬੇਬੀ ਕਿਟ
  • ਕੁਝ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ FD ਜਾਂ ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ (ਬਿਨਾਂ ਭੇਦਭਾਵ ਦੇ)

ਸੰਪਰਕ ਨੰਬਰ ਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੱਤਾਈਂ ਕੇਂਦਰ

  • 108 – ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਸੇਵਾ
  • 104 – ਸਿਹਤ ਸਲਾਹ ਲਈ ਹੈਲਪਲਾਈਨ
  • ਆਸਾ / ਆੰਗਨਵਾੜੀ ਵਰਕਰ – ਸਕੀਮ ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਕਾਰਵਾਈ ਲਈ

ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਮਾਵਾਂ ਲਈ ਜੋ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਆਰਥਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ, ਪੜ੍ਹੀ-ਲਿਖੀ ਅਤੇ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਬਣਾਉਣ ਵੱਲ ਇੱਕ ਕਦਮ ਹਨ। ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਇਨ੍ਹਾਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੈਣ ਅਤੇ ਲਾਭ ਲੈਣ ਲਈ ਪੂਰੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਵਿਖਾਏ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Chances of Pregnancy – ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ consider for successful

ਕੁਝ ਸਕੀਮਾਂ ਲੜਕੀਆਂ ਲਈ ਹੀ ਨਿਰਧਾਰਤ ਹਨ (ਜਿਵੇਂ ਲਾਡਲੀ ਲਕਸ਼ਮੀ, ਬੇਟੀ ਬਚਾਓ), ਪਰ ਲੜਕਾ ਜੰਮਣ ਤੇ ਕੋਈ ਅਜਿਹੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਕੀਮ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਨਹੀਂ ਬਣਾਈ ਗਈ ਜੋ ਕੇਵਲ ਮੁੰਡਿਆਂ ਲਈ ਹੋਵੇ। ਪਰ ਜਿਹੜੀਆਂ ਸਕੀਮਾਂ “ਮਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚੇ” ਲਈ ਹਨ — ਉਹ ਦੋਹਾਂ ਲਿੰਗਾਂ ਲਈ ਬਰਾਬਰ ਲਾਗੂ ਹਨ।

ਸੂਚਨਾ: ਇਹ ਲੇਖ 2025 ਤੱਕ ਦੀ ਉਪਲੱਬਧ ਸਰਕਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ। ਹੋਰ ਨਵੀਆਂ ਅਪਡੇਟਾਂ ਜਾਂ ਜ਼ਿਲਾ-ਵਾਈਜ਼ ਸਕੀਮਾਂ ਲਈ ਸਰਕਾਰੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਜਾਂ ਨੇੜਲੇ ਆੰਗਨਵਾੜੀ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।